Sistematiği
- Superregnum: Eukaryota
- Regnum: Plantae
- Division (Bölüm): Magnoliophyta
- Class (Sınıf): Liliopsida
- Subclass (Alt sınıf): Liliidae
- Ordo (Takım): Asparagales
- Familia (Familya): Iridaceae
- Subfamilia (Alt familya): Crocoideae
- Tribus: Croceae
- Genus (Cins): Crocus
- Species (Tür): Crocus sativus L. (3n = 24)
Hayatımızın her köşesinde karşımıza çıkan ve adeta sihirli bir değnekle mutfaklarımızı büyüleyen safran; bir kraliçe gibi kendine özgü bir aileden gelmektedir. Bu ailenin adı Iridaceae. Safran, “Crocus” isimli bir cinsin altında sınıflandırılır ve bu cinsin tam 80 türü bulunmaktadır. Bu 80 türden 32’si ise ülkemizin topraklarında doğal olarak yetişmektedir.
Birçok türü ile ülkemizin dört bir yanında yetişen bu bitkinin en değerlisi ve en bilineni elbette ki Crocus sativus L. olarak bilinen safrandır. Türkiye’nin birçok bölgesinde yetişme şansı bulan bu altın iplikler, başta İstanbul, İzmir, Adana, Şanlıurfa, Tokat, Sivas, Safranbolu-Karabük ve Zonguldak illerimiz olmak üzere pek çok ilimizde yetişebilmektedir.
Safran Nasıl Çoğalır?
Safranın hayatına dair bilinmesi gereken en önemli noktalardan biri, döllenme biyolojisi ile ilgilidir. Kendi çiçek tozlarıyla döllenemeyen safran, yabancı döllenen bir bitkidir. Ancak, aynı türün başka bir bitkisi tarafından döllenme şansı bulur. Bu durum, aynı cinsin farklı türlerine ait bireyler arasında döllenmeleri de mümkün kılar. Ama burada dikkat edilmesi gereken nokta, bu yeni bireylerin her iki türün haploid seviyede kromozom takımına sahip olması ve kısır olmalarıdır.
Safran, generatif yolla çoğalamayan bitkiler arasında yer alır ve neslini vegetatif çoğalarak sürdürür. Bu durum, nesillerin birbirini takip ederken ebeveynin özelliklerinde bir değişiklik olmamasını sağlar. Aynı zamanda, bu durum bitki islahçısına ve bitki üreticilerine bazı kolaylıklar sağlar. Yani, dikkatli bir safran üreticisi, tarlasında rastladığı ve özelliklerini beğendiği bir soğandan, vegetatif yolla bütün özellikleri bakımından birbirine benzeyen generasyonlar elde ederek ihtiyacı olan tohumluğu üretebilir.
Sonuç olarak, safranın doğanın altın iplikleri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Hem lezzeti, hem sağlık açısından faydaları, hem de ticari değeri ile safran, Allah’ın topraklarımıza en değerli lütfudur.
Safran hakkında daha fazla bilgi edinmek için, daha fazla içerik ve güncellemeleri kaçırmamak adına hemen e-posta listemize buraya tıklayarak abone olun. Böylece, bitki bilimine dair ilginç bilgiler, safran yetiştiriciliği hakkında ipuçları ve daha fazlası direkt olarak e-posta kutunuza gelecek.
Ayrıca, sosyal medya hesaplarımızı takip ederek de bu renkli yolculuğun bir parçası olabilirsiniz.
https://www.facebook.com/dogalsafran
https://www.instagram.com/dogalsafran/
Unutmayın, safran ve diğer tıbbi aromatik bitkiler hakkında her türlü sorularınıza yanıt aramak ve sorunlarınıza çözüm bulmak için buradayız. Sizlerle bir sonraki yazımızda buluşmak dileğiyle…
Kaynak:
Wikipedia – https://tr.wikipedia.org/wiki/Safran
Safran Yetiştiriciliği – Hüseyin Koç